พระนางพญาพิมพ์เข่าโค้ง พระองค์นี้ผ่านการล้างมาอย่างหนัก ทิ้งร่องรอยและเรื่องราว ไว้ในซอกบางจุดเท่านั้น พระองค์นี้เป็นพระเนื้อค่อนข้างละเอียด มีแร่และอัญมณีโพล่ให้เห็นเหนือผิวพระอยู่ทั่วไป อัญมณีและก้อนแร่ กรวดจะไม่มีสันเหลี่ยมคม เนื้อของพระนางพญานั้นมีอยู่ ๓ แบบคือ ๑.เนื้อค่อนข้างละเอียด ๒.เนื้อหยาบ และ๓. เนื้อแก่แร่คือจะปรากฏมวรสารเม็ดใหญ่ให้เห็นชัดเจน ส่วนมวลสารในพระนางพญานั้น จะมีโพลงเหล็กไหล (แร่ดอกมะขาม) พระธาตุสีขาวขุ่น พระธาตุสีชมพู ผงถ่านใบลาน ทรายเงินทรายทอง เหล็กน้ำพี้ และว่าน ๑๐๘ ส่วนสีก็มีหลายสีเช่น สีดอกพิกุลแห้ง สีอิฐมอญ สีเขียวหินครก สีดำ สีช๊อกโกแลต (สีน้ำตาลเข้ม) และสีแดงเข้มเป็นต้น ที่สำคัญเนื้อพระต้องมีความเหี่ยวและมีความฉ่ำในตัว.

 

พระที่สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พฺรหฺมรํสี) สร้างไว้มีมากเนื้อ และมากพิมพ์ วันนี้นำมาให้ชมเป็นตัวอย่างบางส่วน.

 

พระสมเด็จวัดบางขุนพรหมพิมพ์อกครุฑ เนื้อแก่ปูนสุก

 

พระกริ่งแบบตั้งบูชาพิมพ์ต่างๆ และยังมีนอกเหนือจากที่ลงไว้ให้ชมอีกหลายแบบ พระกริ่งเหล่านี้เป็นพระกริ่งเก่าที่สร้างในสมับรัชกาลที่ ๔-๕ ฝีมือช่างหลวง เป็นของดีราคาประหยัด

 

พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่ทรงลังกา เนื้อผงผสมข้าวสุก พระองค์นี้เป็นพระยุคกลางฝีมือช่างหลวง พระพิมพ์ทรงลังกานี้จะพบเห็นไม่บ่อยนัก องค์พระดูล่ำสัน คล้ายพระเชียงแสน เส้นซุ้มใหญ่แบบหวายผ่าซีก ต้นแบบเอามาจากพระพุทธรูปของประเทศลังกา เป็นพิมพ์ที่งดงามพิมพ์หนึ่ง.

 

พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ใหญ่อกวี เนื้อเทียนชัยผสมผง

 

พระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์พิเศษ พระองค์นี้เป็นพระเนื้อชานหมากผสมว่าน ไม่ใช่พิมพ์นิยมเนื้อนิยม แต่เป็นพระที่หายาก เป็นเนื้อชานหมากผสมว่าน หลายชนิด ใช้น้ำอ้อยเคี่ยว น้ำผึ้ง และยางไม้เป็นตัวประสาน น้ำหนักเบา มีแคลไซต์ขึ้นหนากระจายอยู่ทั่วองค์ ขนาดขององค์พระเล็กกว่าพิมพ์ทั่วไป.

 

พระสมเด็จพิมพ์ใหญ่ลงรักปิดทอง พระชุดนี้เริ่มมีผู้สนใจกันมากขึ้น เพราะปิดทองคำเปลวอย่างหนา และองค์พระส่วนใหญ่สภาพสวยสมบูรณ์ พระชุดนี้มีมากพิมพ์ ไม่ทราบว่าสร้างไว้วาระใด แต่หลังปี พ.ศ.๒๔๐๗ เพราะมีแม่พิมพ์ของหลวงวิจารณ์อยู่ด้วย (เช่นองค์ที่ลงไว้วันนี้) พระชุดนี้มีการรวบรวมพิมพ์ต่างๆมาสร้างไว้ หลากหลายพิมพ์ แม้แต่พิมพ์ของวัดเกศก็มี ด้านหลังองค์พระมีหลายแบบ เช่นหลังเรียบ หลังสังขยา หลังกระดาน และหลังตราพระราชลัญจกร ร.๔ ผมมีพระชุดนี้อยู่บ้าง เลยนำพระที่ลงไว้วันนี้ไปล้างรักออกเพื่อดูเนื้อในว่าเป็นพระแท้ หรือพระสนาม (โรงงาน) เนื้อในเป็นเนื้อแบบของวัดระฆัง คือผงผสมข้าวสุก มวลสารมีน้อย แต่ก็ยังมีให้เห็น ความแกร่งของเนื้อพระดี เช็คแคลไซต์ด้วยกรด ขึ้นฟองใหญ่สองชั้น และฟองอยู่นาน หมายความว่าพระมีอายุเก่า พอสรุปได้ว่าพระชุดนี้เป็นพระเก่าที่ทันท่านสมเด็จพระพุฒาจารย์โต ที่ยังมีสภาพสวยสมบูรณ์มาก.

 

พระสมเด็จพิมพ์พิเศษ เนื้อดินเกาลิน มีขนาดใหญ่กว่าพระสมเด็จทั่วไป คือมีขนาด 3.3 x 6 ซ.ม.เป็นงานช่างหลวง (อาจเป็นฝีพระหัตถ์ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์ก็เป็นได้ซึ่งหาชมยาก) พระองค์นี้ด้านบนเป็นรูปพระพุทธ มีพระโมคคัลลาน์-สารีบุตรอยู่ซ้าย-ขวา ส่วนด้านล่างเป็นรูปท่านสมเด็จโต มีแจกันดอกไม้บูชา อยู่ซ้าย-ขวา เนื้อพระดูหนึกแกร่งสวยงามมาก พระเหล่านี้สร้างจำนวนไม่มากนัก.

 

พระนางเสน่ห์จันทร์ กรุตาเถรขึงหนัง จังหวัดสุโขทัย เป็นพระเนื้อดินแตกกรุจากการบูรณะโบราณสถานสุโขทัย เมื่อปีพ.ศ.๒๕๐๒ที่วัดตาเถรขึงหนัง โดยกรมศิลปากรได้ขุดพบพระกรุนี้เข้าด้วยความบังเอิญ เล่ากันว่าเมื่อกรุถูกเปิดออก ได้มีกลิ่นหอมโชยอบอวลฟุ้งไปทั่วบริเวณ แม้แต่พระเครื่องก็มีกลิ่นหอมทุกองค์ สร้างความแปลกใจแก่คณะที่ขุดพบเป็นอย่างมาก ด้วยเหตุนี้ ต่อมาพระพิมพ์นี้จึงถูกขนานนามว่า "พระนางเสน่ห์จันทร์" พระนางเสน่ห์จันทร์ เป็นงานศิลปสุโขทัย พุทธลักษณะเป็นพระปางมารวิชัยนั่งขัดราบบนฐานเขียง อยู่ในทรงสามเหลี่ยมหน้าจั่ว มีขนาดสูงประมาณ ๓-๓.๒ ซ.ม. กว้าง ๒.๕ ซ.ม. เป็นพระเนื้อดินเผา ปัจจุบันเป็นพระที่มีผู้นิยมสะสมมากองค์หนึ่ง