๒๒ มิถุนายน วันมรณภาพท่านสมเด็จโต

๒๒ มิถุนายน วันมรณภาพท่านสมเด็จโต ในวันพรุ่งนี้จะครบรอบ ๑๔๕ ปี ที่ท่านสิ้น หลวงปู่คำเล่าว่า ท่านโตได้เขียนวันตาย (มรณ) ไว้ตรงที่ข้างฝาห้องของท่าน โดยเอากรอบรูปใหญ่ปิดเอาไว้ มีใจความว่า ฉันต้องลาญาติโยมไปตามกฏแห่งกรรม ทุกๆ คนก็ต้องเป็นอย่างนี้ "ไปไม่กลับ หลับไม่ตื่น ฟื้นไม่มี หนีไม่พ้น" และทุกๆคนต้องพบกับมันเข้าในวันใดวันหนึ่ง ฉะนั้นฉันจะขอลาญาติโยมที่ให้ความอุปการะฉันมาตลอดชีวิตนี้ ฉันจะจากไปเวลาเที่ยงคืนของคืนวันศุกร์ ติดกับคืนวันเสาร์ แรม ๒ ค่ำ เดือน ๘ ปีวอก จ.ศ. ๑๒๓๔ นี้แน่นอน สื่งใดที่เป็นความดีฉันขอมอบให้โยมทุกๆ คน และขอให้ผลบุญจงรักษาญาติโยมทุก ๆ คนเทอญ นี่เป็นคำที่ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ที่ได้เขียนไว้ที่ข้างฝาห้องของท่าน โดยเอากรอบรูปใหญ่ปิดไว้เป็นเวลาหลายปี จนเณรช่วงได้เข้าไปทำความสะอาดห้องของท่านได้กวาดหยักใย่ไปโดนกรอบรูปตกลงมาจึงพบข้อความที่ท่านได้เขียนเอาไว้ ถึงวันมรณภาพของท่าน แต่เณรช่วงไม่กล้าเล่าให้ใครฟัง จนกระทั่งท่านโตได้มรณภาพแล้วจึงได้บอกให้พระปลัดมินศร์ฟัง ทีแรกไม่เชื่อเลยพาไปดูที่ห้องและเอากรอบรูปออกดู จึงรู้ความจริงว่าท่านโตได้เขียนไว้จริงเป็นลายมือของท่านเอง (หลวงปู่คำบันทึกว่าท่านมรณภาพที่วัดระฆัง ซึ่งน่าเชื่อถือเพราะท่านอยู่ในเหตุการณ์ และท่านได้บันทึกเหตุการณ์ของเช้าวันที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๔๑๕ ไว้ด้วย หลวงปู่คำเล่าว่าท่านสมเด็จฯโตได้บอกกับพระลูกวัดให้เตรียมตัวจัดงานใหญ่ครั้งสุดท้ายของท่าน เมื่อพระลูกวัดถามว่างานอะไร ท่านไม่ตอบ บอกเพียงว่า ถึงเวลาแล้วก็จะรู้เอง) พระราชทานเพลิงพระศพ แรม ๘ ค่ำ เดือน ๘ ปีระกา จ.ศ. ๑๒๓๕ ตรงกับ วันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๑๖ เวลา ๔ โมงเย็น หรือ ๑๖.๐๐ น. พระอัฐิป่นกลายเป็นผงขี้เถ้าหมด